Golgotha.
Israel, Jeruzalem, Januari 2008.
“Romeinse soldaten zijn geen lieverdjes. In onze handen ben je speelgoed. We spelen er net zo lang mee tot het stuk is. “
Zo luiden de eerste zinnen tekst van de vertelling in de Omega Code die ik zo ga geven. Ik zit aan de voet van een heuvel net buiten Jeruzalem. Het is niet Golgotha. Alhoewel veroordeelden buiten de muren van de stad werden gekruisigd lijkt dit net even te ver voor een voetreis met patibulum.. Volgens sommige is Golgotha waarschijnlijk net boven de graftuin honderd meter buiten de bestaande muur waar we eerder die morgen hadden gefilmd. We waren vanmorgen al heel vroeg met de filmploeg in de graftuin. Vanuit deze tuin, die waarschijnlijk in het bezit was van Jozef van Arimatea, is er zicht op een rotsformatie waarvan sommigen zeggen dat het de plaats is waar Jezus werd gekruisigd. Gûlgaltâ in het Arameens betekent dan ook plaats van (de) schedel. (Mat.27:33, Luc 23:33)
Persoonlijk vind ik het weinig indrukwekkend misschien wel omdat niemand zeker weet of dit werkelijk Golgotha is. Verder is het te koud voor het wit linnen hemd dat ik aan heb en waarin ik de Omega Code vertellingen doe. Ik ril. De witte plastic camping stoelen die overal in de tuin staan opgesteld maken korte metten met de fantasie die ik had over dit graf van Jezus. Mijn moeder las vroeger met Pasen het opstandingsverhaal uit de Bijbel voor. Ik hoor haar mooie stem als ik mijn ogen dichtknijp: “Maria huilde, de steen was weg, het graf was leeg…”
Nu is het koud voor de ingang van het graf. Er ligt er een flinterdun laagje ijs op de grond. dat schittert in de vroege januari-zon. Het graf is een lege ruimte in een rots. Ik besef dat deze leegte de enige reden is dat maakt dat ik hier ben. Plotseling is geluid en camera klaar. Ik schrik op uit mijn gepeins. We moeten aan het werk. Over een half uur komen de eerste touristen en moeten wij weg zijn. Ik lees de clausen nog even na en dan geef de tekst over Maria en het lege graf.
Na het filmen in de graftuin rijden we even buiten de stad Jeruzalem naar een stille plek met veel olijfbomen. Vanuit hier zie je een heuvel waarvan we suggereren dat het Golgotha is. Tijdens het repeteren van de tekst denk ik na over deze plek. Voor mij hoeft Golgotha geen vaste plaats te hebben. Ik vind het niet heel boeiend of Jezus nu hier of dichter bij de stadsmuur werd gekruisigd. In mijn verbeelding hebben die locaties allang een eigen vorm gekregen. Ik spreek af met mezelf dat ik dat zo wil houden.
Soms stoppen we omdat het rommelt in de verte. Artillerie. Al die duizenden jaren is het gevecht om Israël nooit opgehouden.
De Romeinse soldaat die ik hier speel is in gevecht met zichzelf, kouwend op een pita, met nog net geen potje bier in de hand.
“Ik doe het elke dag- iemand kruisigen. Het hoort gewoon bij mijn vak. Je bent soldaat of niet. Maar deze keer was het …anders. Die Jezus vloekte niet zoals andere criminelen. Hij zei ik vergeef je, en toen was het net alsof hij mij aankeek”.
En dat treft de Romeinse soldaat die de ijzeren nagels door de polsen en voeten van Jezus moet ’jassen’. Populistische taal, ik weet het. “Romeinse soldaten waren geen lieverdjes.” Laten we duidelijk zijn, de vleesgeworden God wordt niet met respect en eerbied gekruisigd. En zo hangt Jezus aan een houten paal met een aan gort geslagen lichaam. Waarschijnlijk in shocktoestand door het bloedverlies van de marteling. Hij kan zijn borstkas niet meer bewegen. Zijn longen zullen zich met vocht vullen.
‘Uiteindelijk stikken ze.,’ zegt de soldaat en slikt zijn brood weg.
Terug in Nederland, in de auto op weg naar de EO, voel ik pas de emotie. In het oersaaie polderlandschap onder een dikke deken van grijsheid, zet ik de auto even aan de kant en huil hard.
Mijn God! Wat een krankzinnige gedachte dat één voor allen stierf. Dat U Jezus, En in Uw grenzeloze barmhartigheid mijn schuld droeg. Vergeef me als ik daar te makkelijk overheen leef. Laat me de weerkaatsing die het slaan van de spijkers maakte nooit vergeten. Want elke smerige hartverscheurende hamerslag was ook van mij.
“En Hij, Hij vergeeft mij…”
Uw zoon,
Ben Ketting
Omega Code “De kruisiging” zondag 16 maart om 16:45 op Ned 3
